Αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγή φρούτων και λαχανικών πολλών περιοχών της Κοινοτικής παραγωγής και της χώρας μας και επιπτώσεις ιδιαίτερα στα εντατικής καλλιέργειας με κίνδυνο την εγκατάλειψη καλλιεργειών, ενδέχεται να προκαλέσει η συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Μαρόκο, που προβλέπει την ελεύθερη πρόσβαση στην Κοινοτική αγορά σχεδόν του συνόλου των φρούτων και λαχανικών από την εν λόγω χώρα. Η συμφωνία ολοκληρώθηκε στις 17 Δεκεμβρίου, με την υπογραφή του σχετικού πρακτικού και αφορά στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Μαρόκου και της ΕΕ για την απελευθέρωση του διμερούς εμπορίου αγροτικών προϊόντων.
Οι διαπραγματευτές ξεκίνησαν πριν από τέσσερα χρόνια και το συμπέρασμά τους θα υποβληθεί για έγκριση στις αντίστοιχες αρχές.
Οι συνέπειες της συμφωνίας
Όπως έχει ήδη γράψει για το θέμα το Agronews και η εφημερίδα Agrenda, με τη συμφωνία καθιερώνονται ποσοστώσεις μόνο για τα ακόλουθα έξι προϊόντα που κρίνονται ευαίσθητα: ντομάτες, κολοκύθια, αγγούρια, σκόρδα, κλημεντίνες και φράουλες. Ακόμη και για αυτά τα προϊόντα οι ποσοστώσεις είναι υψηλότερες από τις ισχύουσες που είχαν καθιερωθεί στην προηγούμενη συμφωνία.
Στην περίπτωση της ντομάτας οι παραχωρήσεις θα ξεπεράσουν την βάση των 185.000 τόνων, της τρέχουσας συμφωνίας και θα ανέλθει σταδιακά σε 257.000 τόνους το έτος 2013, διαμορφώνοντας μια αύξηση 39%.
Στην περίπτωση των κολοκυθιών, η ποσόστωση θα αυξηθεί σταδιακά από 25.000 έως 50.000 τόνους και στο αγγούρι από 5.600 τόνους στους 15.000. Η ποσόστωση στις κλημεντίνες θα αυξηθεί από 130.000 σε 175.000 τόνους , των σκόρδων από 1.000 σε 1.500 τόνους και στην περίπτωση της φράουλας ανοίγει νέα ενδεχομένως 3 600 τόνων και 1.000 τόνων τους μήνες Απριλίου και Μαΐου αντίστοιχα, περίοδοι που είναι εξαιρετικά ευαίσθητες για την κοινοτική παραγωγή .
Άλλα προϊόντα που φιλελευθεροποιείται σχεδόν ολικά η εξαγωγή τους στην ΕΕ, και καθιερώνεται η τιμή εισόδου τους, μειωμένη κατά 30% είναι σχεδόν όλα τα πυρηνόκαρπα φρούτα και τα επιτραπέζια σταφύλια, καθώς επίσης και τα εσπεριδοειδή.
Ο Σύνδεσμος INCOFRUIT – HELLAS απορρίπτει τους γνωστούς όρους της συμφωνίας επειδή η εφαρμογή τους θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις για την παραγωγή της Κοινότητος και κυρίως των μεσογειακών χωρών της, επειδή προβλέπονται εκτενείς παραχωρήσεις στα φρούτα και τα λαχανικά τα εισαγόμενα στην Ε.Ε. από το Μαρόκο.
Σύμφωνα με τον ειδικό Σύμβουλο του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT – HELLAS, Γ. Πολυχρονάκη, «Οι γνωστοί όροι της συμφωνίας, κατά την γνώμη μας, θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγή πολλών περιοχών της Κοινοτικής παραγωγής και της χώρας μας και επιπτώσεις ιδιαίτερα στα εντατικής καλλιέργειας φρούτα και λαχανικά με επακόλουθο την εγκατάλειψη καλλιεργειών. Επομένως, ορισμένες παραχωρήσεις δεν μπορεί να γίνουν αποδεκτές από τον τομέα οπωροκηπευτικών της χώρας μας και είναι απαραίτητη η αναθεώρηση της προς επικύρωση από το Συμβούλιο συμφωνίας.
Η ανακοίνωση της Κομισιόν
Όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της η Κομισιόν, η ελευθέρωσή του εμπορίου ευρωπαϊκών μεταποιημένων αγροτών προϊόντων στο Μαρόκο προβλέπεται ότι θα γίνει σταδιακά εντός των δέκα προσεχών ετών, εκτός από τα ζυμαρικά, για τα οποία προβλέπεται ποσοτικός περιορισμός. Στον τομέα των αγροτικών προϊόντων η συμφωνία θα επιτρέψει την άμεση ελευθέρωση του 45% της αξίας των εξαγωγών της ΕΕ, και του 70 % σε 10 χρόνια.
Θα υπάρξει πλήρης ελευθέρωση στους τομείς των οπωροκηπευτικών, των κονσερβοποιημένων τροφίμων, των γαλακτοκομικών προϊόντων και των ελαιούχων σπόρων. Θα ελευθερωθεί επίσης ο τομέας της αλιείας όσον αφορά τα προϊόντα της ΕΕ (91% μετά από 5 χρόνια και 100% μετά από 10 χρόνια).
Σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν, οι κοινοτικές εξαγωγές για τους 3 τομείς έφθασαν τα 944 εκατομμύρια περίπου κατά τη διάρκεια της περιόδου 2006-2008. Το εμπορικό ισοζύγιο είναι ευνοϊκό για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς οι εξαγωγές ανέρχονται στα 14 εκατομμύρια ευρώ και οι εισαγωγές στα 8 εκατομμύρια ευρώ.
Τα δύο μέρη συμφώνησαν επίσης να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων. Η συμφωνία περιλαμβάνει και διατάξεις για την εκπλήρωση των διεθνών υποχρεώσεων όσον αφορά τις υγειονομικές και τις φυτοϋγειονομικές πτυχές.
Η αξία των πλήρως ελευθερωμένων εμπορικών συναλλαγών θα αυξηθεί στο 61% σε 5 έτη και στο 70 % σε 10 έτη.
Οι τομείς των οπωροκηπευτικών και των κονσερβοποιημένων προϊόντων της ΕΕ, εκτός από τα κουκιά, τα γλυκά αμύγδαλα, τα μήλα και τον συμπυκνωμένο πολτό ντομάτας (για τα οποία έχουν συμφωνηθεί τελωνειακές ποσοστώσεις) θα ελευθερωθούν πλήρως εντός δέκα ετών. Η πρόσβαση των γαλακτοκομικών προϊόντων της ΕΕ θα είναι ελεύθερη στην αγορά του Μαρόκου, με εξαίρεση το ρευστό γάλα και το πλήρες γάλα σε σκόνη. Οι ελαιούχοι σπόροι και τα σιτηρά (εκτός από το μαλακό και σκληρό σιτάρι και τα παράγωγά τους) θα έχουν επίσης ελεύθερη πρόσβαση.
Όσον αφορά στα πιο ευαίσθητα προϊόντα τα οποία δεν αποτελούν αντικείμενο πλήρους ελευθέρωσης, όπως είναι το κρέας, τα αλλαντικά, το σιτάρι, το ελαιόλαδο, τα μήλα και ο συμπυκνωμένος πολτός ντομάτας, το Μαρόκο βελτίωσε τους όρους πρόσβασης στην αγορά του υπό τη μορφή δασμολογικών ποσοστώσεων.
Όσον αφορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η συμφωνία προβλέπει, ως απάντηση στο άνοιγμα του Μαρόκου, την άμεση ελευθέρωση του 55% των εισαγωγών από το Μαρόκο.
Όσον αφορά στις βελτιώσεις των παραχωρήσεων στον τομέα των οπωροκηπευτικών, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 80% των εισαγωγών της ΕΕ, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι ελήφθησαν υπόψη ειδικές ευαισθησίες με στόχο την ένταξη των μαροκινών εξαγωγών στην αγορά της Ένωσης ευνοώντας τις συμπληρωματικότητες μεταξύ των παραγωγικών συστημάτων . Προς το σκοπό αυτό διατηρήθηκαν τα χρονοδιαγράμματα παραγωγής για τα προϊόντα που θεωρούνται ως τα πλέον ευαίσθητα, δηλαδή τις ντομάτες, τις φράουλες, τα κολοκυθάκια, τα αγγούρια, τα σκόρδα και τις κλημεντίνες. Οι παραχωρήσεις όσον αφορά τα προϊόντα αυτά έγιναν υπό τη μορφή δασμολογικών ποσοστώσεων.
Να μην επικυρωθεί ο συμφωνία Καλείται το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και το Κοινοβούλιο να μην επικυρώσουν τη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Μαρόκου πριν την τροποποίηση της, αναφέρει ο ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT – HELLAS Γ. Πολυχρονάκης. «Μετά την υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης για το γεωργικό πρωτόκολλο μεταξύ της ΕΕ και του Μαρόκου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επίκειται η επικύρωση της από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεδομένου ότι με την έναρξη (1η Ιανουαρίου) ισχύος της Συνθήκης της Λισσαβόνας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να επικυρώνει τις εμπορικές συμφωνίες που συνάπτονται από την Επιτροπή. Η επικύρωση στα δύο όργανα θα μπορούσε να τελειώσει προς τα μέσα του 2010. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούμε ότι δεν πρέπει το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων αλλά και το Κοινοβούλιο να επικυρώσουν τη συμφωνία επειδή η εφαρμογή της θα βλάψει σοβαρά τα ευρωπαϊκά προϊόντα αφού παρέχει πρακτικά φιλελευθεροποίηση των εισαγωγών των φρούτων και των λαχανικών από το Μαρόκο. Στην περίπτωση της ντομάτας οι παραχωρήσεις θα ξεπεράσουν πιθανώς το ύψος των 213.000 τόνων, της τρέχουσας συμφωνίας και θα ανέλθει σε 285.000 τόνους το έτος 2013, που αντιπροσωπεύει μια αύξηση 34% Θεωρούμε ότι η συμφωνία δεν πρέπει να τεθεί σε ισχύ ούτε και προσωρινά. Αν και η διαδικασία επικύρωσης μπορεί να διαρκέσει ακόμα μερικούς μήνες, υπάρχει η δυνατότητα να τεθεί η συμφωνία σε ισχύ ,ως προσωρινή . Η δυνατότητα αυτή απορρίπτεται από Φορείς της Ε.Ε. επειδή θα σήμαινε ότι το Μαρόκο θα μπορούσε να αυξήσει τις εξαγωγές του στην ΕΕ ήδη σε αυτήν την εμπορική περίοδο, που χαρακτηρίζεται από μια πολύ ισχυρή κρίση, και θα επιβαρύνει περαιτέρω το «χάλι» που ζει ο τομέας. Οι γνωστοί όροι της συμφωνίας, κατά την γνώμη μας, θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγή ιδιαίτερα των εντατικής καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών πολλών περιοχών της ΕΕ και βεβαίως της χώρας μας με επακόλουθο την εγκατάλειψη καλλιεργειών, απώλεια θέσεων εργασίας και συρρίκνωση της εξαγωγικής δραστηριότητας. Πιστεύουμε ότι οι επιπτώσεις από την εφαρμογή της συμφωνίας δεν έχουν επαρκώς αξιολογηθεί από τις αρμόδιες αρχές που διαπραγματεύθηκαν, παρά τη μεγάλη περίοδο της διαπραγμάτευσης. Οι εξαγωγές των φρούτων και των λαχανικών του Μαρόκου στην ΕΕ το έτος 2008 ανήλθαν σε 958.141 τόνους, μετά από μια αυξητική σταθερά τάση. Το 2007 η εξαγωγή του Μαρόκου αυξήθηκε κατά 11,5% τα δε τελευταία πέντε χρόνια, από το 2004, έχει αυξηθεί κατά 32%. Τα κύρια λαχανικά που εξάγονται από το Μαρόκο είναι ντομάτες, πράσινα φασόλια, πατάτες, πιπεριές και τα κολοκύθια και τα κύρια φρούτα είναι σταφύλια εσπεριδοειδή, πεπόνια, φράουλες και επιτραπέζια σταφύλια. Στην περίπτωση της ντομάτας, οι εξαγωγές Μαροκινοί το 2008, ανήλθαν σε 360.000 τόνους, βάσει στοιχείων της EUROSTAT, που υπερβαίνουν κατά 70% την ποσόστωση που προβλέπεται στη ισχύουσα συμφωνία. Κλείνοντας ο κ. Πολυχρονάκης τονίζει ότι «Χρειάζεται προ της επικύρωσης της συμφωνίας να αναθεωρηθούν ορισμένοι όροι της και βεβαίως να εξασφαλισθεί α) Η αυστηρή τήρηση της υπό αναθεώρηση Κοινοτικής νοµοθεσίας β) Η μη υπέρβαση των ποσοτήτων των προτιμησιακών συμφωνιών γ) Η τήρηση του ύψους των προβλεπομένων εισαγωγικών δασµών Θεωρούμε ότι θα πρέπει να επιβληθούν περιορισμοί στην Επιτροπή για την υπογραφή προτιµησιακών συµφωνιών µε τις τρίτες Χώρες , κυρίως στα προϊόντα φυτικής παραγωγής, ενώ για τα ζωικής παραγωγής δεν σημειώνεται ανάλογη δραστηριότητα». agronews.gr |
