Το θέμα της προέλευσης των αγροτικών προϊόντων, το οποίο απασχολεί ιδιαίτερα την Ελλάδα αλλά και άλλα κράτη μέλη, τέθηκε στο τραπέζι του Συμβουλίου Γεωργίας που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 29 Μαρτίου.
Το ζήτημα θεωρείται σημαντικό για τη διαφάνεια της αγοράς τροφίμων και για το λόγο αυτό οι 27 κάλεσαν την Επιτροπή να εγκαινιάσει διεξοδικό διάλογο για το θέμα, ενόψει και της επικείμενης τροποποίησης του κανονισμού για την παροχή πληροφοριών στους καταναλωτές.
Πιο αναλυτικά, στο Συμβούλιο παρουσιάστηκαν τα συμπεράσματα της ισπανικής προεδρίας σχετικά με τη λειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, τα οποία υποστήριξε η πλειοψηφία των κρατών μελών.
Η ισπανική προεδρία επίσης παρουσίασε τα συμπεράσματά της για τα όργανα ρύθμισης της αγοράς μετά το 2013, ενώ οι υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις και για το ρόλο της γεωργίας στα πλαίσια της νέας στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Τέλος το Συμβούλιο ενημερώθηκε για την έκθεση τριμήνου σχετικά με το γαλακτοκομικό τομέα.
Όσον αφορά τη βελτίωση της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, η ισπανική προεδρία στα συμπεράσματά της δίνει ιδιαίτερη σημασία στην αναδιάρθρωση του αγροτοδιατροφικού τομέα μέσα από την ενίσχυση των διεπαγγελματικών ενώσεων και των συνεταιρισμών. Όπως επισημαίνεται, μια πιο εύρυθμη αλυσίδα εφοδιασμού με πιο δίκαιη κατανομή της δύναμης των εμπλεκομένων και της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων θα ωφελούσε όλα τα μέρη, από τους παραγωγούς μέχρι τους καταναλωτές, και θα ενίσχυε την ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού κλάδου τροφίμων.
Όπως όμως επισημαίνεται, τα όποια μέτρα θα πρέπει να είναι προσανατολισμένα στην αγορά και να μην συνεπάγονται επιπλέον γραφειοκρατικά βάρη. Στο πλαίσιο αυτό, βασικής σημασίας είναι η αναδιάρθρωση του αγροδιατροφικού τομέα. Η σύνδεση των παραγωγών και των μικρών μεταποιητών με τους άλλους κρίκους της αλυσίδας μέσω διεπαγγελματικών ενώσεων ή άλλων κατάλληλων σχηματισμών θα πρέπει συνεχώς να ενισχυθεί, ενώ το αντικείμενο των οργανώσεων αυτών θα πρέπει να διευρυνθεί, όπως σημειώνουν οι 27.
Αντίστοιχα θα πρέπει να ενισχυθούν και όπου χρειάζεται να επεκταθούν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί και οι ομάδες παραγωγών, και οι κανόνες λειτουργίας τους θα πρέπει να απλοποιηθούν. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να εκπαιδευτούν οι αγρότες στο στρατηγικό σχεδιασμό, ώστε να καταστούν ικανοί να λαμβάνουν σωστές επιχειρηματικές αποφάσεις. Προκειμένου να επιτευχθούν αυτοί οι επιμέρους στόχοι, το συμβούλιο θα εξετάσει τους υπάρχοντες κανονισμούς και όπου χρειαστεί θα προβεί στην τροποποίησή τους.
Συμβολαιοποίηση και υποχρεωτικά
Οι 27 καλούν την Επιτροπή να ετοιμάσει πρότυπα συμβολαίων για τον αγροδιατροφικό τομέα, των οποίων η χρήση θα πρέπει να είναι εθελοντική. «Ωστόσο, με την επιφύλαξη των κανονισμών της ενιαίας αγοράς και λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση σε συγκεκριμένους κλάδους, τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να καταστήσουν την εφαρμογή αυτών των συμβολαίων υποχρεωτική σε ορισμένες περιπτώσεις ώστε να εξασφαλίσουν την αποτελεσματικότητά τους», όπως σημειώνεται.
Στην ίδια λογική το Συμβούλιο ενθαρρύνει την έγκριση Κωδίκων Καλών Εμπορικών Πρακτικών για όλους τους εμπλεκόμενους στην αλυσίδα εφοδιασμού. Η τήρησή τους θα είναι εθελοντική αλλά θα αξιολογείται από τα κράτη μέλη.
Επίσης οι 27 ζητούν από την Κομισιόν να στήσει το συντομότερο δυνατό ένα ευρωπαϊκό φόρουμ όπου θα αναλυθούν οι σχέσεις ανάμεσα στους παίκτες της αγοράς τροφίμων.
Η διαφάνεια της αγοράς
Άλλη σημαντική παράμετρος της αγοράς των αγροδιατροφικών προϊόντων είναι η διαφάνεια της αλυσίδας εφοδιασμού, όπως επισημαίνει το Συμβούλιο. Το Συμβούλιο θεωρεί σημαντική την πρώτη έκδοση του Ευρωπαϊκού Εργαλείου Παρακολούθησης των Τιμών και αντίστοιχες πρωτοβουλίες για παρατηρητήρια τιμών σε διάφορα κράτη μέλη. Οι 27 δηλώνουν ότι θα αναπτύξουν περαιτέρω την παρακολούθηση του τρόπου διαμόρφωσης των τιμών πάντα με σεβασμό στο δίκαιο του ανταγωνισμού.
Όσον αφορά το θέμα της προέλευσης των αγροτικών οι 27 καλούν την Επιτροπή να εγκαινιάσει διεξοδικό διάλογο για το θέμα, ενόψει και της επικείμενης τροποποίησης του κανονισμού για την παροχή πληροφοριών στους καταναλωτές.
Αθέμιτες πρακτικές
Ιδιαίτερη μνεία κάνουν οι 27 στην καταπολέμηση των αθέμιτων πρακτικών και ιδίως των καθυστερημένων πληρωμών. Όπως σημειώνουν, πρέπει να ενταθούν οι έλεγχοι και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες για την αναφορά τέτοιων πρακτικών. Οι περίοδοι πληρωμής θα πρέπει να συντμηθούν και να απαλειφθούν οι καθυστερήσεις των πληρωμών, στα πλαίσια της αναθεώρησης της Οδηγίας 2000/35/ΕΚ.
ΚΑΠ και πολιτική ανταγωνισμού
Οι 27 καλούν την Κομισιόν να εξερευνήσει τα περιθώρια ελιγμών κατά την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού στον αγροδιατροφικό τομέα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητές του. Όπου χρειαστεί θα πρέπει να τροποποιηθούν οι κανόνες του ανταγωνισμού και οι σχετικές διατάξεις του Κανονισμού 1234/2007 για την Κοινή Οργάνωση της Αγοράς.
Όργανα διαχείρισης της αγοράς μετά το 2013
Όσον αφορά τα όργανα διαχείρισης της αγοράς στη μετά το 2013 εποχή, η Ισπανία αλλά και οι χώρες που θα τη διαδεχτούν στην προεδρία της ΕΕ (Βέλγιο και Ουγγαρία) θεωρούν ότι τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από το Συμβούλιο του Φεβρουαρίου αποτελούν μία χρήσιμη βάση για το σχετικό διάλογο. Σύμφωνα με αυτά, τα περισσότερα κράτη μέλη:
- Στηρίζουν τον τρέχοντα προσανατολισμό της ευρωπαϊκής γεωργίας και της ΚΑΠ προς την αγορά και των θεωρούν επαρκή, ενώ εξετάζουν την ανάγκη προσαρμογής του ρυθμιστικού πλαισίου.
- Ενόψει της αυξανόμενης μεταβλητότητας των αγορών θεωρούν απαραίτητη τη διατήρηση ενός διχτυού προστασίας και στο μέλλον, για την προστασία όχι μόνο των αγροτών, αλλά και όλων των εμπλεκομένων στην αλυσίδα εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτών.
- Θεωρούν ότι τα ισχύοντα όργανα της Κοινής Οργάνωσης της Αγοράς πρέπει να διατηρηθούν και να αποτελέσουν τη βάση του διχτυού ασφαλείας. Ορισμένα κράτη στήριξαν και την εισαγωγή πρόσθετων οργάνων διαχείρισης της αγοράς στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της θέσης των αγροτών και της διαφάνειας.
Γεωργία και στρατηγική Ευρώπη 2020
Οι υπουργοί γεωργίας των 27 θεωρούν ότι η ευρωπαϊκή γεωργία και η ΚΑΠ δεν ελήφθησαν αρκούντως υπόψη στην παρουσίαση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Ωστόσο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 25 και 26 Μαρτίου έγινε ειδική αναφορά στο ρόλο της γεωργίας στην εν λόγω στρατηγική.
Πολλοί υπουργοί συμφώνησαν στο ότι η γεωργία μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στις προτεραιότητες της νέας στρατηγικής, ιδίως όσον αφορά το «πρασίνισμα» της οικονομίας. Ορισμένοι υπουργοί ζήτησαν η νέα στρατηγική Ευρώπη 2020 να μην χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για την υφαρπαγή πόρων της ΚΑΠ.
Σταθεροποιείται το γάλα
Τέλος παρουσιάστηκε η τριμηνιαία έκθεση της Κομισιόν για τον γαλακτοκομικό τομέα, από τον Επίτροπο Ντατσιάν Τσιόλος. Σύμφωνα με τα στοιχεία οι μέσες τιμές παραγωγού για το γάλα στην ΕΕ έφτασαν τα 28,4 λεπτά ανά λίτρο στο διάστημα Μάιος – Νοέμβριος 2009, ενώ μειώθηκαν ελαφρά στα 28,32 λεπτά το Δεκέμβριο, τιμή που θεωρείται κοντά στον μέσο όρο για την εποχή.
Σύμφωνα με την έκθεση η αγορά στο δεύτερο εξάμηνο του 2009 βελτιώθηκε σταθερά. Οι παραδόσεις γάλακτος κατά το ημερολογιακό έτος 2009 μειώθηκαν κατά 0,6% σε σχέση με το 2008. Για το έτος ποσόστωσης 2009/10 εκτιμάται ότι δεν θα γίνει χρήση του 7% της ποσόστωσης σε επίπεδο ΕΕ.
Ο Ντατσιάν Τσιόλος δήλωσε σχετικά ότι η κρίση έχει περάσει αλλά θα χρειαστεί αρκετός χρόνος ώστε να ανακάμψει ο τομέας. Τόνισε όμως ότι οι αγρότες ακόμη αντιμετωπίζουν δυσκολίες: «Μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι επειδή δεν βρισκόμαστε πια στην εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση της περσινής χρονιάς, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι οι τιμές έχουν ανακάμψει πλήρως σε επίπεδα προ της κρίσης και οι γαλακτοπαραγωγοί σίγουρα δεν έχουν ανακτήσει τις ζημιές τους».
agrosnews.gr
