Η διαμόρφωση, θεσμοθέτηση και αυστηρή εφαρμογή ενός σταθερού πλαισίου κανόνων και κριτηρίων οργάνωσης και λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, είναι στις τρεις βασικές προτεραιότητες που θέτει η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου και Ελιάς για τον ελαιοκομικό τομέα. Η δεύτερη αφορά το επίπεδο του επαναπροσδιορισμού των κριτηρίων και των προτεραιοτήτων στις επενδύσεις με εθνικούς και κοινοτικούς πόρους στους επιμέρους κλάδους του τομέα, και η τρίτη το επίπεδο σχεδιασμού και υλοποίησης μιας συντονισμένης και επιθετικής πολιτικής προώθησης και προβολής των προϊόντων του τομέα. Κυρίως του ελαιολάδου, σε επώνυμη μορφή, στις μεγάλες αγορές εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για τα παραπάνω ενημερώθηκε αναλυτικά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, από τον πρόεδρος της ΕΔΟΕΕ κ. Τζανέτος Καραμίχας, κατά την διάρκεια προγραμματισμένης συνάντησης της υπουργού κας Κατερίνας Μπατζελή, και του υφυπουργού, κ. Μιχάλη Καρχιμάκη, με το Διοικητικό Συμβούλιο της Διεπαγγελματικής, στις 26 Οκτωβρίου.
Αναλυτικότερα, οι θέσεις της ΕΔΟΕΕ σε σχέση με τα θέματα που σηζητήθηκαν, όπως διαμορφώθηκαν μέσα από ομόφωνες αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων των μελών της, και του Διοικητικού της Συμβουλίου, συνοψίζονται στα εξής:
Κανόνες οργάνωσης και λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς:
Η κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στο τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς για τα προϊόντα του ελαιοκομικού τομέα είναι λίαν επιεικώς απαράδεκτη. Δυστυχώς, στη περίπτωση αυτή έχουμε κατεβάσει, σαν χώρα, τον πήχη των πολιτικών και των παρεμβάσεων μας σε ανεπίτρεπτα επίπεδα, την ίδια στιγμή που οι ανταγωνιστές μας εντός και εκτός ΕΕ τον ανεβάζουν όλο και πιο ψηλά. Επιβάλλεται να σχεδιασθούν και να εφαρμοσθούν μέτρα τα οποία θα στοχεύουν:
α) στη δημιουργία συνθηκών ίσης μεταχείρισης και ίσων ευκαιριών στις επιχειρήσεις του τομέα και αποτελεσματικής αντιμετώπισης και πάταξης φαινομένων αθέμιτου ανταγωνισμού και μη νόμιμης λειτουργίας
β) στη παραγωγή και διακίνηση προϊόντων μέσα από ελεγχόμενες διαδικασίες ασφάλειας και υγιεινής
γ) στο συνεχή έλεγχο των προϊόντων που κυκλοφορούν στο επίπεδο του λιανικού εμπορίου σε σχέση με τη σήμανση, την καταγωγή, τη ποιότητα και τη γνησιότητα τους και την επιβολή αυστηρών διοικητικών ποινών και κυρώσεων στους παραβάτες, προκειμένου να προστατεύονται τα συμφέροντα και η υγεία του καταναλωτικού κοινού και να αντιμετωπίζονται φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού και μη νόμιμης λειτουργίας
δ) στη συνεχή ενημέρωση, πληροφόρηση και εκπαίδευση του καταναλωτικού κοινού σε θέματα που σχετίζονται με τη ποιότητα, τη καταγωγή, τη διατροφική αξία, τη χρήση, τη συσκευασία, τη συντήρηση, κλπ, των τροφίμων γενικότερα και των ελαιοκομικών προϊόντων ειδικότερα
Προκειμένου να επιτευχθούν οι προαναφερθέντες στόχοι απαιτούνται μέτρα και παρεμβάσεις που θα περιλαμβάνουν:
- τη θεσμοθέτηση Μητρώου Επιχειρήσεων για όλους τους επί μέρους κλάδους του τομέα (ελαιοτριβεία, ραφινερίες, πυρηνελαιουργεία, επιχειρήσεις εμπορίας, τυποποιητικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις τυποποίησης Επιτραπέζιας Ελιάς), όπως έγινε με τις τυποποιητικές επιχειρήσεις ελαιολάδου
- τον έλεγχο όλων των υπαρχουσών επιχειρήσεων του τομέα ως προς την εφαρμογή και τη τήρηση των ελάχιστων κριτηρίων και κανόνων ασφάλειας και υγιεινής που προβλέπει η εθνική και κοινοτική νομοθεσία
- την πραγματοποίηση τακτικών και εκτάκτων ελέγχων από τον ΕΦΕΤ, τόσο στις εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων όσο και στα σημεία πώλησης των προϊόντων του τομέα, προκειμένου να διαπιστώνεται η τήρηση των υφιστάμενων διατάξεων σε ότι αφορά την σήμανση, τη ποιότητα και επίσης την καταγωγή των διακινούμενων προϊόντων. Στα πλαίσια των εν λόγω ελέγχων θα πρέπει να εντάσσονται τόσο οι χώροι μαζικής εστίασης όσο και η αντιμετώπιση του φαινομένου της παράνομης διακίνησης.
- την καθιέρωση ενημερωτικών εκπομπών για τους καταναλωτές, κυρίως από τα κρατικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα, για γενικότερα θέματα διατροφής και για ειδικότερα θέματα που συνδέονται με τα προϊόντα του ελαιοκομικού τομέα.
- τη θεσμοθέτηση ειδικού μαθήματος για τη διατροφή από το επίπεδο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και μέχρι το επίπεδο του γυμνασίου.
Η επίτευξη διαφάνειας και νομιμότητας στο τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της αγοράς, σε συνδυασμό με την δημιουργία σωστά ενημερωμένου καταναλωτικού κοινού, θα συμβάλει:
- στη δημιουργία σύγχρονων επιχειρήσεων οι οποίες θα μπορέσουν να διεκδικήσουν μερίδιο και στις ξένες αγορές
- στην αποτελεσματική και ουσιαστική προστασία των συμφερόντων των ελλήνων ελαιοπαραγωγών και του καταναλωτικού κοινού
- στη προβολή και ανάδειξη της ποιοτικής υπεροχής των προϊόντων του τομέα και τη διεύρυνση της ζήτησής τους στην εσωτερική αγορά.
Επενδύσεις και επενδυτικά προγράμματα στο τομέα:
Οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν μέχρι στιγμής στον ελαιοκομικό τομέα στο θέμα των επενδύσεων στηρίχθηκαν κατά κανόνα στη λογική της εξυπηρέτησης πελατειακών σκοπιμοτήτων. Πολύ λίγες ήταν οι περιπτώσεις που οι επενδύσεις στο τομέα είχαν σαν κριτήριο τον ορθολογισμό δηλαδή την εξυπηρέτηση του στόχου της δημιουργίας σύγχρονων και ανταγωνιστικών επιχειρήσεων.
Η εικόνα που παρουσιάζουν στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι επιχειρήσεις σε όλους τους επί μέρους κλάδους του ελαιοκομικού τομέα και κυρίως στο κλάδο των ελαιοτριβείων αναδεικνύει και επιβεβαιώνει κατά αδιάψευστο τρόπο το γεγονός ότι οι μέχρι τώρα προσανατολισμοί των επενδύσεων στο τομέα αποδείχτηκαν παντελώς αναποτελεσματικοί, παρά το γεγονός ότι έχουν διατεθεί δισεκατομμύρια ευρώ από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους.
Χρειάζεται και επιβάλλεται η άμεση και εκ βάθρων αναθεώρηση, επανεξέταση και επανατοποθέτηση της πολιτικής των επενδύσεων στο τομέα προκειμένου να εξυπηρετείται η προτεραιότητα και ο στόχος της δημιουργίας σύγχρονων, ανταγωνιστικών και βέβαια βιώσιμων επιχειρήσεων.
Προώθηση και προβολή:
Η επικρατούσα κατάσταση και κυρίως οι διαγραφόμενες προοπτικές, εντός και εκτός ΕΕ, σε ότι αφορά το τομέα της ελαιοκαλλιέργειας, καθιστούν μονόδρομο την ανάγκη του σχεδιασμού και της υλοποίησης μιας επιθετικής πολιτικής προώθησης και προβολής του ελληνικού ελαιολάδου και της επιτραπέζιας ελιάς στις αγορές του εξωτερικού, εφόσον θέλουμε να διασφαλίσουμε τη προοπτική και το μέλλον του προϊόντος και να προλάβουμε τη δημιουργία αδιεξόδων και μη αναστρέψιμων καταστάσεων.
Με δεδομένο ότι η χώρα μας στη περίπτωση του ελαιολάδου,
- παρουσιάζει σε μόνιμη βάση μια υπερβάλλουσα προσφορά, σε σχέση με τις ανάγκες της εσωτερικής ζήτησης, που ξεπερνά τους 100.000 τον το χρόνο, η οποία θα πρέπει να βρει διέξοδο στις αγορές του εξωτερικού προκειμένου να λειτουργεί ομαλά η αγορά
- εξασφαλίζει μέχρι στιγμής την ισορροπία της αγοράς μέσα από τις χύμα εξαγωγές προς την Ιταλία
- βρίσκεται τα τελευταία χρόνια μπροστά σε ένα φθίνον ιταλικό ενδιαφέρον, εξ αιτίας μιας σειράς παραγόντων που συνδέεται, αφενός με τα συμβαίνοντα στο επίπεδο της ιταλικής βιομηχανίας του προϊόντος (εξαγορές από ισπανικές εταιρείες) και αφετέρου με τη βελτίωση της ποιότητας των ελαιολάδων των άλλων ελαιοπαραγωγών χωρών της Μεσογείου (Τυνησία, Τουρκία, Συρία, κλπ)
- δεν μπορεί να διασφαλίσει τη προοπτική και το μέλλον του προϊόντος παρά μόνο μέσα από την ουσιαστική αύξηση των εξαγωγών επώνυμου τυποποιημένου ελαιολάδου στις μεγάλες αγορές του εξωτερικού, εντός και εκτός ΕΕ
- εμφανίζει εξαγωγές τυποποιημένου ελαιολάδου γύρω στους 20.000 τον. το χρόνο, γεγονός το οποίο μεταφράζεται σε ένα αμελητέο μερίδιο κάτω του 3% σε μια παγκόσμια αγορά 650.000 και πλέον τον., η οποία σχεδόν μονοπωλείται από τους Ιταλούς (μερίδιο γύρω στο 60%) και την Ισπανία (μερίδιο 25-30%)
- είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσει κατά τα επόμενα χρόνια ακόμη πιο έντονο ανταγωνισμό από χώρες όπως, η Ισπανία, η Τυνησία, η Τουρκία, το Μαρόκο, αλλά και άλλες χώρες, οι οποίες σταθερά και συστηματικά αυξάνουν τη παραγωγή και βελτιώνουν τη ποιότητα του προϊόντος, ενώ ταυτόχρονα διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα απέναντι στη χώρα μας σε ότι αφορά το κόστος παραγωγής,
βρίσκεται μπροστά σε μία κατάσταση χωρίς πολλές επιλογές. Απαιτείται η ουσιαστική διεύρυνση της παρουσίας και της ζήτησης επώνυμου ελληνικού ελαιόλαδου στις αγορές του εξωτερικού.
Η επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου απαιτεί μία συντονισμένη και αποτελεσματική πολιτική προώθησης και προβολής, η οποία προϋποθέτει:
- την ύπαρξη των απαραίτητων για το σκοπό αυτό πόρων
- το σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων προώθησης και προβολής που θα κινούνται σε δύο επίπεδα: αφενός της γνωριμίας του προϊόντος με το καταναλωτικό κοινό και αφετέρου της διεύρυνσης της παρουσίας και της αύξησης των πωλήσεων επώνυμου ελληνικού ελαιολάδου.
Η υπουργός
Η υπουργός και ο υφυπουργός ευχαρίστησαν την ΕΔΟΕΕ για την αναλυτική ενημέρωση, όπως για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος αλλά και για την υποβολή συγκεκριμένων προτάσεων που θα τύχουν θετικής ανταπόκρισης.
Από την πλευρά της η υπουργός, κα. Κατερίνα Μπατζελή, τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης των ελέγχων, τόσο στα εισαγόμενα όσο και στα εγχώρια προϊόντα, και υποστήριξε την ανάγκη δημιουργίας μητρώου επιχειρήσεων σε όλους τους επιμέρους τομείς του κλάδου. Ζήτημα το οποίο θα υποστηριχθεί και σε συνεργασία με τον ΕΦΕΤ.
Υπογράμμισε δε την ιδιαίτερη σημασία που αποκτά η προβολή και η προώθηση των προϊόντων του κλάδου στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και στην αγορά των Τρίτων Χωρών, με ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο ώστε να υποστηριχθεί το συγκριτικό πλεονέκτημα των προϊόντων υψηλής ποιότητας που διαθέτει ο κλάδος, τόσο στο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, όσο και στην επιτραπέζια ελιά.
Από την πλευρά της η ΕΔΟΕΕ θα κατατεθούν συγκεκριμένες προτάσεις για την επεξεργασία τους από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου.
http://www.paseges.gr/portal/cl/co/8bd4e8e0-e05c-41ee-8488-8e95c5f6db98
