«-Το πρωί με την αυγή, ψήναμε παχιές σαρδέλλες, χοιρινό και χταποδάκι, και τα κατεβάζαμε με γλυκό κρασί.
-Άχ! Τι σκληρή ζωή, δύστυχοι φίλοι μου!
-Απλώς τσιμπούσαμε, κατάλαβες;
-Παπαπά, τι συμφορές!»
Αθήναιος, Δειπνοσοφιστές, 277f, aπ. 124
Το παράθεμα από τους Δειπνοσοφιστές του Αθήναιου με χιούμορ και ειρωνία συνδυάζει την περιγραφή της απόλαυσης του ουρανίσκου και της καλοφαγίας με αυτήν της ανθρώπινης ευτυχίας. Πόνημα που διαρθρώνεται, με τη μορφή διαλόγου από φανταστικά συμπόσια, σε δεκαπέντε εκτενή βιβλία. Φόντο η Ρώμη των αρχών του 3ου αιώνα μ.Χ. και κεντρικό θέμα η τροφή, το ποτό και η διασκέδαση των Ελλήνων την 1η χιλιετία π.Χ.
Αρχές της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα, δεκαπέντε καλλιτέχνες –όσα και τα βιβλία του Αθήναιου– δημιουργούν στην αίθουσα τέχνης Τεχνοχώρος στην Ακρόπολη έναν εικαστικό διάλογο γύρω από το θέμα της γαστρονομίας. Χρόνος ενεστώς και φόντο η κοινωνία της παγκοσμιοποίησης.
‘Ας περιπλανηθούμε στους κόσμους τους…
Η Slobodanka Stupar ταυτίζει τη ζωγραφική έκφραση με τη μαγειρική δημιουργία στο βίντεο όπου πρωταγωνιστεί. Η εγκατάστασή της με τίτλο «Η μαγειρική θέλει…» θέτει ένα αίνιγμα. Αποκωδικοποιείται με την ανάγνωση των χαραγμένων λέξεων στα διάφανα κρύσταλλα: «μαγεία» και «τέχνη».
Ο Ανδρέας Λόλης συνδυάζει τη γραφή με έναν ιδιότυπο ρεαλισμό για να καταγράψει σε λευκές χαρτοπετσέτες παραδοσιακές συνταγές. Η εφήμερη υπόσταση του χαρτιού μεταλλάσσεται σε διαχρονική με τη χρήση μάρμαρου. Με αληθοφάνεια που ξεγελά και το πιο εξειδικευμένο βλέμμα.
Ο Χάρης Κοντοσφύρης μετατρέπει ένα ευτελές και κοινότοπο αντικείμενο της καθημερινότητας σε πολύτιμο έργο τέχνης. Το χαρτονένιο κουτί της πίτσας μετατρέπεται σε ρεαλιστικό γλυπτό από τσιμέντο, ακινητοποιώντας τον χρόνο. Το φτωχό βιομηχανικό υλικό αποκτά άλλες διαστάσεις.
Ο Γιώργος Κυπρής απεικονίζει στην τρίτη διάσταση ψαροκέφαλα διασώζοντας τα υπολείμματα μιας τροφής τόσο λαχταριστής και προσφιλούς στην ελληνική αρχαιότητα που ο Αθήναιος της αφιερώνει δύο από τα δεκαπέντε του βιβλία.
Η Μαργαρίτα Βασιλάκου πλέκει αραχνούφαντο σιθρού φόρεμα με σπιτικές συνταγές. Κοσμείτην πληθωρική γυναικεία φιγούρα που κατοικεί στο άναρχο, σουρεαλιστικό βασίλειο των ιπτάμενων και πλωτών οικιακών σκευών.
Ο Μανώλης Ζαχαριουδάκης γαργαλά τα ρουθούνια της μικρής του πρωταγωνίστριας με το μαγειρεμένο ψάρι και τις πατάτες στο ταψί. Οικεία σκηνή της καθημερινότητας που ξυπνάει από τη λήθη φανταστικές μυρωδιές και ερεθίζει την όρεξη.
Ο Γιάννης Στεφανάκις αντιπαραθέτει στους μαγικούς μικρόκοσμους που δημιουργεί τα ζωγραφισμένα με αυτούσια αντικείμενα και ψευδαισθησιακά διαπλέκει αλήθεια και ψέμα.
Η Θεοδώρα Χωραφά εμπνέεται από τα αξεσουάρ του τραπεζιού. Σε μαύρο πηλό υπέροχες καράφες γεμάτες κίνηση, κουτιά για όσπρια ή/και καρυκεύματα αλλά και μπολ με ιδιόρρυθμα αυτοβιογραφικά ίχνη από την παλάμη που τα έπλασε.
Ο Χάρης Μαύρος, παίζει με τις ρυθμικές, τρελούτσικες φόρμες κανατών και αγγείων για κρασί. Συνθέτει πολύχρωμα ζωγραφικά χρηστικά σκεύη που ενίοτε παραπέμπουν σε αισθησιακές, χορευτικές γυναικείες φιγούρες.
Ο Γιάννης Ζιώγας απαθανατίζει με μικρές, χρωματιστές χειρονομίες ένα πιρούνι, ένα κουτάλι και ένα μαχαίρι σε ένα τρίπτυχο που διαβάζεται σταδιακά σαν κείμενο. Σχολιάζει την αμεσότητα της ανάγνωσης στην τέχνη, εξυμνεί την οικονομία της σύνθεσης και τη λιτότητα της φόρμας.
Η Δέσποινα Πανταζοπούλου δημιουργεί χειροποίητα μικρογλυπτά - κουτάλια και διαμορφώνει με αυτά μινιμαλιστική σύνθεση: μια απέριττη κυματιστή γραμμή που θα μπορούσε να προεκτείνεται εσαεί. Ως την άκρη του κόσμου αλλά και στο επέκεινα...
Ο Μανώλης Αναστασάκος αναμορφώνει τροφές της μεσογειακής κουζίνας και δημιουργεί οργανικές εικόνες - γλυπτά που παραπέμπουν στη φύση και το σύμπαν. Τα πραγματικά τρόφιμα εγκλωβίζονται στον εικαστικό χρόνο, συντηρούνται σε βάζα και ταριχεύονται. Ακινητοποιούνται οπτικά σε κάποιο στάδιο της αναδόμησής τους. Γλυπτικές προτάσεις που μαρτυρούν στον θεατή την ταυτότητα των άλλοτε οικείων τροφών της καθημερινής μας κουζίνας.
Η Έρση Χατζηαργυρού μεταμορφώνει ευρηματικά τα αυτούσια καρυκεύματα σε πρώτη ύλη διεγείροντας πολλαπλώς τις αισθήσεις του θεατή. Κτίζει μια πρισματική κολώνα από αλλεπάλληλες κανέλλες και βανίλιες. Τα εύθραυστα αρτύματα – εικαστικά υλικά που μοσχοβολούν διαρθρώνουν ένα στέρεο δομικό στοιχείο που επεμβαίνει αισθητικά στην αρχιτεκτονική του χώρου.
Η Λία Πέτρου και η Steffi Jüngling παρουσιάζουν το διαδραστικό δρώμενο τη βραδιά των εγκαινίων. Ως γαστρονόμοι-δημιουργοί, παρασκευάζουν ένα ποτό εμπνευσμένο από τις εθνικές παραδόσεις τους: το ρακί-στρούντελ. Η γευστική σύζευξη των τόπων καταγωγής τους μοιράζεται στους επισκέπτες σε ποτήρια που λειτουργούν σαν fortune cookies, εσωκλείοντας στα τοιχώματά τους γραπτές φράσεις, αναμνηστικά του δρώμενου.
Το εικαστικό συμπόσιο ξεκίνησε. Σας περιμένουμε!
Μπία Παπαδοπούλου
Ιστορικός Τέχνης
