Η οικονομική κρίση δημιουργεί νέες προκλήσεις για την αγορά, η οποία απαντά με ψυχραιμία, προσφέροντας ποιοτικά προϊόντα και ενισχύοντας τους συναισθηματικούς δεσμούς της με τον καταναλωτή.
Συγκρατημένη αισιοδοξία χαρακτηρίζει φέτος την αγορά της μπίρας. Από τη μία μεριά η οικονομική κρίση έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται και το συγκεκριμένο προϊόν, όπως η πλειοψηφία του κλάδου Τροφίμων και Ποτών, ενώ οι αρνητικές εκτιμήσεις για τον εισερχόμενο τουρισμό, που κατεξοχήν αποτελεί βαρόμετρο για την αγορά, δημιουργεί προβληματισμό.Από την άλλη πλευρά, η κατηγορία της μπίρας φαίνεται ότι θα ευνοηθεί, έναντι των άλλων αλκοολούχων ποτών, από την αύξηση του ΦΠΑ, ενώ θετική είναι επίσης η διεξαγωγή του Μουντιάλ φέτος το καλοκαίρι, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι κατά τη διάρκεια τέτοιου βεληνεκούς αθλητικών διοργανώσεων, αυξάνεται η κατανάλωση.
Στο πλαίσιο αυτό, οι εταιρείες επενδύουν στην εικόνα των brands τους τονώνοντας την επώνυμη ζήτηση, δημιουργούν ισχυρούς συναισθηματικούς δεσμούς με τους καταναλωτές και προσφέρουν μία ευρεία γκάμα επιλογών, που καλύπτουν όλες τις
καταναλωτικές επιθυμίες.
Σταθερότητα και στροφή στη ζεστή αγορά
Το 2009 η εγχώρια αγορά της μπίρας κινήθηκε πτωτικά έναντι του 2008, όπως προκύπτει από στοιχεία των μεγάλων επιχειρήσεων του κλάδου, κατά 6% περίπου, πτώση η οποία οφείλεται στη σημαντική μείωση στην κρύα αγορά.
Αντίθετα, η εντός σπιτιού κατανάλωση αυξήθηκε. Η μείωση της εκτός κατοικίας κατανάλωσης αποδίδεται στη μειωμένη τουριστική κίνηση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικράτησαν μεγάλο μέρος του καλοκαιριού στη νησιωτική χώρα. Μάλιστα, εκτιμάται ότι η μείωση θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη εάν δεν επικρατούσαν υψηλές σχετικά θερμοκρασίες το φθινόπωρο, που συνέβαλαν στην αύξηση της κατανάλωσης.
| Top διαφημιζόμενων brands | |||
| Brand | Διαφημιστική Δαπάνη 2009 | Brand | Διαφημιστική Δαπάνη Ιαν.-Απρ. 2010 |
| Amstel | 2.341.944 | Amstel | 490.166 |
| Heineken | 2.239.914 | Heineken | 302.288 |
| Mythos | 848.787 | Kaiser | 97.862 |
| Σύνολο δαπάνης κατηγορίας | 7.951.876 | Σύνολο δαπάνης κατηγορίας | 1.065.031 |
| Πηγή: Media Services, ποσά σε ευρώ | |||
Από την άλλη πλευρά, η ζεστή αγορά, δηλαδή οι πωλήσεις μέσω των σουπερμάρκετ, κινήθηκε ανοδικά κατά 3,2% σε όγκο, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, φθάνοντας τα 56.950.799 λίτρα, έναντι 55.183.696 λίτρα το 2008. 107,08 εκατ. ευρώ, από 101.41 εκατ. ευρώ το 2008, σημειώνοντας άνοδο 5,59%.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι το μερίδιο της κρύας αγοράς κυμαίνεται σήμερα στο 65%, έναντι 35% της ζεστής αγοράς. Όσον αφορά στο 2010, οι πωλήσεις μέσω των σούπερ μάρκετ το διάστημα Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου (μέχρι 21/2/2010), παρουσιάζουν άνοδο τόσο σε όγκο όσο και σε αξία.
Ειδικότερα, το συγκεκριμένο διάστημα οι πωλήσεις σε όγκο έφθασαν τα 4.528.004 λίτρα, καταγράφοντας άνοδο κατά 12,2% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, ενώ οι πωλήσεις σε αξία αυξήθηκαν κατά 15,5%, φθάνοντας τα 8.925.697 ευρώ. Ωστόσο, το συγκεκριμένο διάστημα είναι πολύ μικρό και αφορά σε εποχή μη αντιπροσωπευτική για την κατανάλωση του προϊόντος.
Όσον αφορά στην τελευταία δεκαετία, όπως προκύπτει από πρόσφατη κλαδική έρευνα της Icap Group, η ζήτηση παρουσίασε διακυμάνσεις την περίοδο 1996-2008. Η εγχώρια παραγωγή μετά από μείωση (6,8%) που σημειώθηκε κατά το 2007, παρουσίασε οριακή αύξηση (κατά 1,3%) το 2008. Από την άλλη πλευρά, η εγχώρια φαινομενική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 2,7% το 2008 έναντι του 2007.
Τα τελευταία χρόνια η εισαγωγική διείσδυση παρουσιάζει ανοδική τάση και τη διετία 2007-2008 ο βαθμός εισαγωγικής διείσδυσης κυμάνθηκε μεταξύ 11%-12%. Από την άλλη, η εξαγωγική επίδοση παρουσιάζει διακυμάνσεις, ενώ το 2008 οι εξαγωγές κάλυψαν το 6,4% της παραγωγής.
2010: Χρονιά προκλήσεων
Το 2010 αποτελεί για την αγορά μπίρας μια χρονιά γεμάτη προκλήσεις καθώς η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει ευρύτερα τις συνήθειες των καταναλωτών, σε όλες της κατηγορίες προϊόντων και σίγουρα και της μπίρας. «Η οικονομική κρίση, όπως ήταν αναμενόμενο, επηρεάζει κάθε Έλληνα, τόσο ως προς την οικονομική του ευχέρεια, όσο και ως προς τη διάθεσή του. Έτσι βλέπουμε ότι μειώνεται η συχνότητα που οι Έλληνες έχουν το κέφι να χαλαρώσουν και να διασκεδάσουν εκτός σπιτιού τους τελευταίους μήνες», λέει η Έλενα Μαθιού, Marketing Director της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας.
Παρ’ όλα αυτά, εξηγεί ότι η μπίρα παραμένει μια επιλογή ελκυστική, δροσιστική και απολαυστική, προσιτή -από άποψη τιμής-, υψηλής ποιότητας και «ασφαλής» -λόγω της χαμηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ-, φτάνει φυσικά να καταναλώνεται υπεύθυνα και με μέτρο. «Το εύρος της κατηγορίας της μπίρας είναι πολύ μεγάλο, τόσο σε γεύσεις, όσο και σε τιμές και σημεία κατανάλωσης, ικανοποιώντας έτσι και τον πιο απαιτητικό καταναλωτή. Για το λόγο αυτό και οι καταναλωτές, ακόμα και αυτήν τη δύσκολη περίοδο, παραμένουν πιστοί στη μπίρα».
Το τμήμα Marketing της Μύθος Ζυθοποιίας εκτιμά ότι η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος με την παράλληλη αύξηση των τιμών σίγουρα θα έχει αρνητικό αντίκτυπο και στην κατανάλωση, ωστόσο πιστεύει επίσης ότι η μπίρα θα εξακολουθήσει να αποτελεί μία από τις πιο προσιτές και αγαπητές επιλογές των καταναλωτών. Επιπλέον, εκτιμά ότι ενδέχεται και να ευνοηθεί σε σχέση με άλλες κατηγορίες αλκοολούχων ποτών π.χ. ουίσκι, βότκα κ.τ.λ.
Ο Γιάννης Χήτος, Πρόεδρος της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, από τη μεριά του εξηγεί ότι οι συνεχόμενες αυξήσεις τόσο στον Φ.Π.Α. όσο και στον ειδικό φόρο κατανάλωσης οινοπνεύματος, επιβάρυναν σημαντικά την τιμή κτήσης του προϊόντος, ωστόσο το γεγονός ότι ο ειδικός φόρος κατανάλωσης επιβάρυνε σε υπερβολικό βαθμό τα υπόλοιπα αλκοολούχα προϊόντα, με υψηλότερο βαθμό αλκοόλ, «μας κάνει να αναμένουμε μετρίαση των επιπτώσεων στην κατανάλωση μπίρας».
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι όπως προκύπτει από την έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών που διενεργεί η ΕΣΥΕ, η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών για μπίρα, καλύπτει το 28,5% των αντίστοιχων δαπανών για αγορά οινοπνευματωδών ποτών γενικά.
Υψηλός βαθμός συγκέντρωσης
Η αγορά μπίρας στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από έντονο ανταγωνισμό και πολύ υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, σύμφωνα με την Icap. Στην αγορά κυριαρχεί ουσιαστικά μία μεγάλη ζυθοβιομηχανία, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, η οποία παράγει, εισάγει και διακινεί ισχυρά εμπορικά σήματα, ενώ δραστηριοποιούνται επίσης λίγες ακόμη παραγωγικές επιχειρήσεις, καθώς και αρκετές εισαγωγικές εταιρείες του ευρύτερου κλάδου των ποτών και ειδών διατροφής.
Στα σήματα της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας υπολογίζεται ότι ανήκει το 75%-80% της αγοράς, που υπολογίζεται πως ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ ετησίως. Amstel και Heineken άλλωστε, καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στο Top 5 των brand που διεκδίκησαν την προτίμηση των καταναλωτών στα σούπερ μάρκετ, όχι μόνο το 2009, αλλά και καθ’ όλη την τελευταία τριετία (2007-2009). Ακολουθεί η Μύθος Ζυθοποιία (θυγατρική της Carlsberg), με μερίδιο περί το 11%. Χαμηλότερα μερίδια -που σε τοπικό επίπεδο είναι αξιόλογα- διαθέτουν μικρότερες ζυθοποιίες, όπως η Ζυθοποιία Μακεδονίας - Θράκης.
Πολύ πρόσφατα παρατηρείται και τάση ανάπτυξης μικροζυθοποιίων, τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις ενισχύονται και από επενδυτικά funds, όπως στις περιπτώσεις της Craft και της Πειραϊκής Μικροζυθοποιίας.
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εξελίξεις το τελευταίο διάστημα είναι το επαναλανσάρισμα της ιστορικής μπίρας Fix από την Ολυμπιακή Ζυθοποιία (πρώην Ελληνικές Μικροζυθοποιίες), συμφερόντων Γιάννη Χήτου (φυσικό μεταλλικό νερό Ζαγόρι), για την οποία η εταιρεία διεκδικεί μερίδιο αγοράς 5% σε βάθος πενταετίας. Η «ιστορική» μπίρα είναι διαθέσιμη σε συσκευασίες επιστρεφόμενων γυάλινων φιαλών, αλουμινένιων κουτιών, καθώς και βαρελιών χωρητικότητας 30 λίτρων. Το επικοινωνιακό λανσάρισμα της μπίρας ανέλαβε η Ashley & Holmes.
Επώνυμη ζήτηση και συναισθηματικό δέσιμο με τις μάρκες
Στην καθιέρωση των μαρκών στη συνείδηση του καταναλωτή και κατά συνέπεια στη δημιουργία συναισθηματικών δεσμών μέσω εμπειριών επικεντρώνεται το Μarketing communication των brands μπίρας, αλλά και σε δραστηριότητες που ενισχύουν την αξία της κατηγορίας συνολικά και προωθούν την υπεύθυνη κατανάλωση.
Οι επικοινωνιακοί αυτοί άξονες διατηρούνται και ενδυναμώνονται και εν μέσω της κρίσης, ενώ εντείνονται οι προωθητικές ενέργειες, με σκοπό την προσφορά προστιθέμενης αξίας.
1. Σε τι ενέργειες προβαίνετε σε επίπεδο Μάρκετινγκ και επικοινωνιακών ενεργειών, προκειμένου να αντεπεξέλθετε στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η κρίση;
2. Πώς επηρεάζει το Μάρκετινγκ της μπίρας, η ενίσχυση της θερμής αγοράς έναντι της κρύας;
Έλενα Μαθιού: Διατήρηση ισορροπίας στο Μarketing Μix
1. Οι επικοινωνιακές μας ενέργειες μας εξακολουθούν να στοχεύουν α) στην περαιτέρω καθιέρωση των μαρκών μας και των χαρακτηριστικών τους στο μυαλό και την καρδιά των καταναλωτών, β) στην τόνωση των στοιχείων διαφοροποίησης ανάμεσα στις μάρκες του χαρτοφυλακίου μας γ) στην ενημέρωση των καταναλωτών και πελατών μας για την ποιότητα των προϊόντων μας, δ) στη δημιουργία ξεχωριστών εμπειριών για τους καταναλωτές που να ταιριάζουν με το προφίλ των μαρκών μας και την γκάμα των προϊόντων μας στο σημείο πώλησης ή κατανάλωσης και, τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, ε) στην ενίσχυση μιας δίκαιης σχέσης με τους πελάτες και τους καταναλωτές μας, τόσο ως προς την τιμή όσο και ως προς την εικόνα των προϊόντων μας.
Στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία, πιστεύουμε πως ακόμα και κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, η διατήρηση της ισορροπίας ανάμεσα στα διάφορα είδη του Μarketing Μix είναι απαραίτητη προκειμένου να διασφαλίσουμε πως οι πελάτες αλλά και οι καταναλωτές μας απολαμβάνουν την ευρεία γκάμα των προϊόντων μας στο σύνολό της. Τόσο τώρα, όσο και μακροπρόθεσμα.
2. Όλο τα κομμάτια της αγοράς, η κρύα, η ζεστή αλλά και οι μεγάλοι λογαριασμοί του HORECA, έχουν τη δική τους σημαντική θέση για τις πωλήσεις μας. Κατά συνέπεια, παρ’ ότι οι καταναλωτές, στη μέση μιας επιδεινούμενης οικονομικής κρίσης, δείχνουν ήδη μια τάση υπέρ της κατανάλωσης στο σπίτι, η ποιότητα των προσφορών μας, αλλά και του συνδυασμού των «καναλιών» δραστηριοποίησης στην αγορά, δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά.
Εξυπακούεται ότι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, καθώς οι ανάγκες του καταναλωτή αλλά και του πελάτη αλλάζουν σταδιακά αλλά σταθερά, εξελίσσουμε κι εμείς με τη σειρά μας το «είδος» των ενεργειών που επιλέγουμε, με στόχο να ανταποκρινόμαστε άμεσα, αν όχι να προλαμβάνουμε τις διαρκώς εξελισσόμενες ανάγκες του σημερινού καταναλωτή.
Έτσι, οι περισσότερες ενέργειές μας εμπεριέχουν μεγαλύτερη αξία για τον καταναλωτή, μοναδικές και «ατομικές» εμπειρίες οι οποίες σχετίζονται με το «ευ ζην» και τη «θετική στάση» στις δύσκολες στιγμές, ένα μεγάλο εύρος επιλογών σε γεύσεις, περιεκτικότητα σε αλκοόλ, είδη συσκευασίας, αλλά και πιο δυνατά μηνύματα για την υπεύθυνη κατανάλωση αλκοόλ, τη διαδικασία της ζυθοποίησης με παράλληλη φροντίδα για το περιβάλλον, καθώς και τη συμμετοχή των μαρκών μας σε προγράμματα κοινωνικής ευθύνης (π.χ. καθαρισμός των ακτών, κ.λπ).
Γιάννης Χήτος: Δύσκολο εγχείρημα που θα μας κάνει υπερήφανους αν επιτευχθεί
1. Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία προχώρησε στο επαναλανσάρισμα της «αγαπημένης» για πολλές δεκαετίες μπίρας όλων των Ελλήνων, της ιστορικής Fix Hellas. Η «άφιξη» αυτή συνέπεσε χρονικά με τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που διανύουμε. Είναι αυτονόητο, επομένως, ότι θα προσπαθήσουμε μέσω πολλαπλών ενεργειών επικοινωνίας και Μάρκετινγκ, να γνωστοποιήσουμε στο κοινό το σημαντικό γεγονός της «επιστροφής» της Fix Hellas στο τραπέζι του. Γνωρίζουμε τη δυσκολία του εγχειρήματος, και θα είμαστε πραγματικά υπερήφανοι εφόσον τα καταφέρουμε.
2. Σίγουρα, το δυσμενές οικονομικό κλίμα έχει ως αποτέλεσμα τη στροφή των καταναλωτών από την επιτόπια κατανάλωση, στην προγραμματισμένη οικιακή κατανάλωση, μέσω αγορών από τα σούπερ μάρκετ. Επομένως, κάθε επιχείρηση που επιθυμεί να διατηρήσει ή να αυξήσει τα μερίδιά της, είναι λογικό να εστιάσει στη λεγόμενη «ζεστή» αγορά με on-pack promotions, πολιτική συγκράτησης των τιμών, προωθητικές ενέργειες κ.λπ.
Τμήμα Marketing Μύθος Ζυθοποιία: Επικοινωνία που δίνει αξία στην κατηγορία
1. Η Μύθος Ζυθοποιία αντιλαμβανόμενη πλήρως τις ανάγκες του σύγχρονου Έλληνα καταναλωτή και μέσα στο νέο απαιτητικό και δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, σκοπεύει να συνεχίσει να δίνει προστιθέμενη αξία στις μάρκες της μέσα από δυναμικές και υψηλής ποιότητας προωθητικές ενέργειες, με στόχο την αύξηση της επώνυμης ζήτησής τους αλλά και του συναισθηματικού δεσίματος των καταναλωτών με αυτές.
Με διαφοροποιημένη επικοινωνιακή στρατηγική έχει επιλέξει να συνεχίσει να δίνει αξία στην κατηγορία της μπίρας ευρύτερα, προβάλλοντας αξίες που εμπνέουν όχι μόνο το προϊόν. Απόρροια της στρατηγικής αυτής αποτελεί και η φετινή νέα επικοινωνιακή καμπάνια των μαρκών Mythos και Kaiser που απολαύσαμε στις μικρές μας οθόνες
2. Η Μύθος Ζυθοποιία πέρα από τη ευρύτερη επικοινωνιακή στρατηγική που ακολουθεί σε κάθε της μάρκα, εστιάζεται με διαφοροποιημένες προωθητικές ενέργειες και σε κάθε κανάλι ξεχωριστά, σεβόμενη πλήρως τις ανάγκες και τις απαιτήσεις των καταναλωτών σε κάθε περίσταση κατανάλωσης (market segmentation).
Φυσικά το γεγονός ότι παρατηρείται ενίσχυση της ζεστής αγοράς έναντι της κρύας, δεν αναιρεί τη στοχευμένη αυτή προσέγγιση, απεναντίας την επιβεβαιώνει.
Trends: Ενημέρωση, νέες γεύσεις και μικρά ζυθοποιεία
Μικρά ζυθοποιεία, νέοι, «εκλεπτυσμένοι» τύποι μπίρας και μεγαλύτερη ανάγκη σε θέματα ποιότητας και παραγωγής, είναι οι σημαντικότερες τάσεις που χαρακτηρίζουν τη διεθνή αγορά.
Γιάννης Χήτος: Την τελευταία δεκαετία, παρατηρείται μια στροφή των καταναλωτών σε προϊόντα που προέρχονται από μικρά ζυθοποιεία. Ζυθοποιεία που έχουν τη δυνατότητα να διαφοροποιήσουν γευστικά το προϊόν τους, καθώς η παραγωγή τους είναι πολύ περιορισμένη. Παράλληλα, όμως, βλέπουμε ότι και οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες λανσάρουν συνεχώς νέες συσκευασίες και προχωρούν σε κινήσεις, με στόχο να «στραγγίξουν» από την αγορά κάθε πιθανή μορφή κατανάλωσης. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα βαρελάκια 5 λίτρων. για οικιακή κατανάλωση, οι εξαγορές μικρών ζυθοποιείων που παράγουν ποιοτική μπίρα ειδικού τύπου, όπως οι μοναστηριακές κ.ά.
Έλενα Μαθιού: Μερικές από τις ευρύτερες τάσεις που επηρεάζουν την κατηγορία της μπίρας παγκοσμίως, καθώς και άλλες κατηγορίες αλκοολούχων και μη ποτών, είναι α) η ζήτηση για προϊόντα με λιγότερο αλκοόλ ή και με λιγότερες θερμίδες, όπως η Amstel Pulse και η Buckler, β) η προτίμηση σε προϊόντα που σχετίζονται με την υγεία και τη φροντίδα του οργανισμού (περιεκτικότητα σε Ωμέγα3, βιταμίνες, κ.λπ.), όπως είναι το φυσικό μεταλλικό νερό Ιόλη, γ) η επιλογή πρωτοποριακών και χρηστικών συσκευασιών (multipacks, μεγαλύτερες ή μικρότερες ατομικές συσκευασίες, αλλά και ειδικός εξοπλισμός για κατανάλωση στο σπίτι, όπως το BeerTender της Heineken), δ) ποτά με ιδιαίτερες γεύσεις (όπως περισσότερο ή λιγότερο γλυκά) ή περισσότερο εκλεπτυσμένες γεύσεις (πιο πικρή γεύση, μαύρη μπίρα, κόκκινη ή stout), όπως οι Murphy’s, Erdinger, Fischer, McFarland αλλά και κάποιες πιο «έθνικ» επιλογές, όπως οι Krusovice, Morretti, Tiger, κ.λπ.
Παρ’ ότι όμως παρατηρούμε στενά τις γενικές τάσεις που επηρεάζουν το σύνολο της κατηγορίας, δίνουμε μεγάλη έμφαση και σε κάποιες τάσεις περισσότερο «τοπικού» χαρακτήρα, που διαφέρουν τόσο από τη μια χώρα στην άλλη, όσο και μεταξύ διαφορετικών περιοχών στην ίδια χώρα. Οι τάσεις αυτές διαμορφώνονται ανάλογα με το βαθμό ανάπτυξης της κατηγορίας της μπίρας στην εκάστοτε περιοχή, τα διαθέσιμα «χαρτοφυλάκια» προϊόντων, τις καταναλωτικές συνήθειες και τις πιο διαδεδομένες στιγμές κατανάλωσης της κάθε περιοχής.
Τέλος, σημαντικό ρόλο παίζει και η «κουλτούρα μπίρας» που διαθέτει η κάθε περιοχή, και το πόσο μεγάλη είναι η ζήτηση για πιο «εκλεπτυσμένα» προϊόντα.
Σε κάθε περίπτωση, η πιο σημαντική και «παγκόσμια» τάση είναι να αφουγκραζόμαστε διαρκώς τις ανάγκες του καταναλωτή μας, και να απαντάμε σε αυτές εντοπίζοντας πάντα το καλύτερο ταίριασμα ανάμεσα στο προϊόν και τις προωθητικές μας ενέργειες, αλλά και αναπτύσσοντας ταυτόχρονα καινούριες και ανανεωμένες προτάσεις.
Τμήμα Marketing Μύθος Ζυθοποιία: Σε διεθνές επίπεδο, η νέα τάση στο χώρο της μπίρας είναι η αυξανόμενη πληροφόρηση των καταναλωτών πάνω σε θέματα ποιότητας και παραγωγής, με αποτέλεσμα να αναζητούν διαρκώς την ποιότητα μέσα από νέες γευστικές προτάσεις και διαφορετικές καινοτόμες συσκευασίες. Απόρροια της τάσης αυτής είναι και ο αυξανόμενος αριθμός των διαφορετικών τύπων (lager, ale, stout, μοναστηριακές κ.ά.) που κυκλοφορούν στη διεθνή αγορά, καθώς και η δημιουργία ολοένα και περισσότερων εξειδικευμένων ζυθεστιατορίων.
Στην Ελλάδα βέβαια, βρισκόμαστε ένα βήμα πίσω, αφού υπάρχει ακόμα δυσκολία στην εύρεση επιλογών από τον καταναλωτή μιας και οι επιλογές που του παρέχονται είναι μερικές φορές από περιορισμένες έως και ανύπαρκτες.
marketingweek.gr
